Barok na Spiszu

Fundacja Kulturalny Szlak jest organizatorem festiwalu Barok na Spiszu, który u narodził w roku 2012. Ideą powstania była organizacja koncertów muzyki barokowej we wnętrzach kościołów na Spiszu, których wyposażenie w głównej mierze pochodzi z epoki baroku. Dotąd, wraz z V jubileuszową edycją w roku 2016, na festiwalu Barok na Spiszu odbyło się 20 zróżnicowanych pod względem obsady i charakteru koncertów, od koncertów kameralnych, po większe obsadowo koncerty wokalno-instrumentalne. Gościmy wielu znakomitych muzyków, a specjalnie dla festiwalu powstają nowe programy koncertowe.

Akcja zwiedzania kościołów z przewodnikiem pół godziny przed koncertami, doskonale wpisuje się w ideę festiwalu i skutecznie promuje spiskie zabytki, znajdujące się na terenie gmin Łapsze Niżne, Bukowina Tatrzańska i Nowy Targ oraz pełnią funkcję edukacyjną nie tylko dla gości spoza Spisza, ale także dla samych mieszkańców. Odpowiednio dobrane koncerty muzyki barokowej, korespondującej z wystrojem oraz charakterem wnętrz, akcja oprowadzania po zabytkach Spisza, mini wykłady przed każdym koncertem, promocja wydawnictw regionalnych to cechy, które powodują, że Festiwal Barok na Spiszu jest jednym z najciekawszych wydarzeń kulturalnych, jakie odbywają się na terenie Małopolski południowej. Ambitny program, premiery przygotowane specjalnie dla Festiwalu, promocja kultury polskiej, współpraca z muzykologami w celu aktywnego poszukiwania wartych propagowania dzieł epoki baroku, jeszcze nie odkrytych bądź spoczywających dotąd w archiwach, promocja zabytków architektury – oto oblicze festiwalu Barok na Spiszu, niewielkiego w rozmiarach, ale niezwykle cenionego zarówno w środowisku muzycznym, jak i wśród mieszkańców regionu.

Relacja z X jubileuszowego festiwalu Barok na Spiszu, Niedzica 2022

Jubileuszowa edycja to czas radowania się nie tylko muzyką, ale i całą dotychczasową piękną historią festiwalu odbywającego się pod hasłem „Zobaczyć i usłyszeć sztukę”. Dotąd odbyły się 43 koncerty połączone ze zwiedzaniem zabytkowych wnętrz, miniwykładami, prezentacją wydawnictw o regionie. Powstał zespół Scepus Baroque, który przygotowywał premierowe programy specjalnie dla festiwalu, ale występował również na innych festiwalach, będąc wizytówką Spisza. Były to między innymi cykle koncertowe Bach200 w Warszawie, Festiwal ORGANyPlus Gdańsku, czy Leszno Barok Plus. Wystąpili znakomici artyści specjalizujący się w stylowym wykonawstwie muzyki dawnej. Zgodnie z ideą festiwalu promowana jest szczególnie muzyka polska i polscy artyści, ale na zaproszenie festiwalu przybywali również artyści z Włoch, Francji, Austrii, Szwajcarii, Meksyku, Czech i Słowacji, a nawet Korei Południowej. Zagraliśmy koncerty w pięknych, zabytkowych wnętrzach spiskich kościołów w Niedzicy, Łapszach Wyżnych i Niżnych, w obu kościołach w Krempachach, we Frydmanie, Kacwinie, Nowej Białej, Jurgowie, a także na zamku w Niedzicy. Doczekaliśmy się zaprzyjaźnionej publiczności, zawsze chętnie i tłumnie przybywającej na koncerty i radującej się wraz z nami piękną muzyką. 

X jubileuszowy festiwal zatytułowany był „Radość Muzyki” i rozpoczął się 19 sierpnia w Jurgowie recitalem wirtuoza lutni Michała Gondko noszącym tytuł „FLORILEGIUM czyli Europejska muzyka lutniowa przełomu XVI i XVII wieku”. Florilegium, to zbiór najpiękniejszych utworów, spisywanych i przywożonych z różnych krajów Europy. Wraz z muzyką prezentowaną przez solistę oraz jego pięknymi opowieściami o dziejach lutni przewędrowaliśmy z Włoch przez Polskę, Niemcy, Anglię, aż do francuskojęzycznej Flandrii. Przewodnikiem po pięknym kościele św. Sebastiana, jednym w dwóch drewnianych zabytków spośród spiskich kościołów, był tutejszy proboszcz, ksiądz Stanisław Malarz.

20 sierpnia, w drugim dniu festiwalowym, w kościele św. Bartłomieja w Niedzicy wystąpił zespół Scepus Baroque, tym razem pod dyrekcją znakomitego klawesynisty Marcina Świątkiewicza w przygotowanym specjalnie na ten wieczór programie pod tytułem „Radość Muzyki”. Gwiazdą tego wieczoru był znakomity kontratenor Michał Sławecki, który wystąpił wspólnie z Katarzyną Wiwer – dyrektor artystyczną festiwalu – oraz Marianem Magierą grającym na trąbce barokowej. Ten koncert to był prawdziwy wybuch radości i pochwała muzyki. Usłyszeliśmy arie oraz utwory instrumentalne Haendla, Purcella, Vivaldiego oraz Telemanna.  Wysłuchaliśmy między innymi kantatę „Praise of Harmony” – „Pochwała harmonii” HWV 124, znaną jako Mała Oda do św. Cecylii. Przed koncertem Rafał Monita przybliżył publiczności dziesięcioletnią historię festiwalu. Przewodnikiem po tym wnętrzu, jak i po kolejnym, gdzie festiwal zawitał po raz pierwszy, była przewodniczka z powołania Elbieta Łukuś.

Finał festiwalu miał miejsce w odnowionym, pięknym wnętrzu kościoła św. Kwiryna w Łapszach Niżnych, gdzie zespół Donne Armoniche z towarzyszeniem klawesynisty Andrzeja Zawiszy oraz skrzypaczek Aleksandry Owczarek i Agnieszki Krawczyk przeniósł nas do siedemnastowiecznych Włoch, by w koncercie zatytułowanym „Złote jabłko i trzy damy z Ferrary” opowiedzieć o wirtuozowskich śpiewaczkach, tajemniczych koncertach na dworze d’Este w Ferrarze, dworskich fetach i ówczesnych gwiazdach.  Wysłuchaliśmy wirtuozowskiej  muzyki C. Monteverdiego, L. Luzzaschiego, L. Rossiego, A. Archilei przeznaczonej na głosy żeńskie w brawurowym wykonaniu członkiń zespołu: Katarzyny Wiwer, Liliany Pociechy i Adrianny Bujak-Cyran.

Podczas trwania festiwalu miał również miejsce konkurs znajomości zabytkowych motywów spiskich, a zwycięzcy otrzymali nagrody książkowe. Wszystkie trzy miejsca festiwalowe były licznie odwiedzane przez melomanów i sympatyków festiwalu, publiczność na koncertach zajmowała wszystkie miejsca w kościołach, gdzie odbywały się koncerty.

X festiwal Barok na Spiszu, Niedzica 2022 odbył się dzięki wsparciu Mecenasa: ZEW Niedzica SA oraz Marszałka Małopolski we współpracy z Powiatem Nowotarskim i Gminą Łapsze Niżne. Festiwal wsparli również partnerzy – firmy i instytucje: Jurgów Ski, Pieniński Bank Spółdzielczy, Wydawnictwo Astraia, Stowarzyszenie Historyków Sztuki – Muzeum-Zamek w Niedzicy, oraz Gminny Ośrodek Kultury w Niedzicy.

Więcej informacji na stronie festiwalu www.baroknaspiszu.pl